Bilecik’in Çatlı köyünde domates üretimi yapan çiftçiler, maliyet artışlarından sıkıntı yandı. Üretici Mehmet Yavuz, “Savaş eden bir ülkeden buğday ithal ediyoruz diye sevinen bir toplum olabilir mi? Yarın bir gün öbür şeyleri de ithal eder duruma geleceğiz bu baş ile gidersek. Tarım siyaseti yok, hiçbir şeyin siyaseti yok! Birebir dolar, mark üzere savrulduk gidiyoruz. Bindik alamete gidiyoruz kıyamete” halinde konuştu.
“ÜÇ KATI MASRAF VAR”
“Geçen yıla nazaran masraflarının 3 katına çıktığını söyleyen üretici Oğuz Yavuz ise “Üç katı masraf var. Geçen sene 3.5 liraydı, bu sene 9 lira oldu maliyetimiz. Personellik tıpkı biçimde, 250 liralık gübre bin lira oldu. Girdiler nitekim çok yüksek. Önümüzü görebilsek, yarını göremiyoruz nitekim o denli bir durum var yani” dedi.
“BATMAMAK İSMİNE ÇİFTÇİLİĞİ BIRAKACAĞIZ”
“İşçilik ve girdi masraflarından kaynaklı batmamak ismine biz muhtemelen çiftçiliği bırakacağız” diyen Adnan Kayalı, şunları söyledi:
“Geçen yılki sayılara nazaran; gübrelerde yüzde 350, ilaçlarda yüzde 350, fidede yüzde 300 bir artış kelam konusu. Şu an domates piyasası tabanlarda. Ekim siyaseti nasıl oluyor anlamıyoruz lakin nereden ne çıkacağı belirli değil. Kâh çöpe gidebiliyor, kâh alıcı tezgahlarda sorunlu anlar yaşadığı anlar oluyor dengesizlik kaynaklı. Artık konuştuğum arkadaşların birçoğu seneye ekmeyeceğini ki ben de ekemeyeceğim esasen. Şu ana kadar 320 bin lira bir masrafım var. Bunun çıkıp çıkmayacağı muhakkak değil. Daha olgunlaşma sürecine bir oldukça var.
İşçilik ve girdi masraflarından kaynaklı batmamak ismine biz muhtemelen çiftçiliği bırakacağız. Bırakmazsak bu sahip olduğumuz yerlere de sahip olamayacağız. Bıraktığımız noktada en azından atadan kalma yerlerimiz kendimizde kalacak.
Devlet yetkililerini uyarıyoruz, ileride paranız olsa dahi bulunamayabilir. Zira, çalışmak sahiden güç. Dışarıda 33-35 derece seranın içi 45 derece. Artık yetkililere sesleniyorum, Allah için gelsinler 15 dakika o denli 1 gün falan değil, 15 dakika bizimle seranın içinde çalışmadan dursunlar halimizi anlamak için. Yani üstten atmak tutmak çok kolay oluyor ancak uygulama alanı maalesef bu türlü değil, burası cehennemin kapısı.”
“SAVRULDUK GİDİYORUZ”
Üretici Mehmet Yavuz, “Çiftçi Bağ- Kur’ları olmuş 1.600 lira. Sübvansiyon kalkmış. Bütçenin yüzde 1’i çiftçiye, üreticiye ayrılması gerekir. Savaş eden bir ülkeden buğday ithal ediyoruz diye sevinen bir toplum olabilir mi? Yarın bir gün öteki şeyleri de ithal eder duruma geleceğiz bu baş ile gidersek. Tarım siyaseti yok, hiçbir şeyin siyaseti yok! Tıpkı dolar, mark üzere savrulduk gidiyoruz. Bindik alamete gidiyoruz kıyamete” dedi.
“YAKLAŞIK 10 BİN DOMATES FİDESİ 80 BİN LİRA”
Vatandaşın bu sene Tarım Kredi’den 1 torba gübre alamadığını aktaran üretici Satılmış Bük ise şunları aktardı:
“On dönüm seramız var. Yaklaşık 10 bin domates fidesi 80 bin lira. On bin salata fidesi 20 bin lira oldu 100 bin lira. Gübre bu sene 50 liralık dap gübresinin torbası 700 lira oldu. Vatandaş Tarım Kredi’den 1 torba gübre alamadı bu sene.
Devletin ne yapması lazım, en azından una bir sübvansiyon uygulaması lazım yüzde 25, evvelce vardı artık yok. Lakin bağırıyor, ‘destek var’ diye ancak dayanak yok, olsa neden söylemeyeyim. İlaç ona keza, 1 litre lazer ilacı 5 bin TL, her çiftçinin olamazsa olmazı kullanmak zorunda. Sübvansiyon yok. Şayet bu sene domates 5 bin liranın altına düştüğü vakit mutlaka çiftçi ziyanda. Artık bu hükümet çıkıyor, ‘Yazın mahsul ucuzlayacak, enflasyon düşecek’ enflasyonu domatese bağlıyor. Gelsin yetiştirsin kendisi, bakalım nasıl oluyor görsün masrafı? O vakit bizde görelim. 5 binin altına düşerse kimse para kazanamaz. 200 liraya emekçi çalıştırıyoruz, kendimiz yapamıyoruz mecburen. 25 kiloluk damlama, sulama gübresi 1.700 lira. Onun normalleri 800 ile 1000 TL ortasında. Geçen sene 200-150 liraya alıyorduk, bu sene 1000 lira gübrenin torbası. Kullanamıyoruz, kullanamayınca da kalite düşüyor.
Defalarca bu hususta yazılar yazık, Türkiye Ziraat Odaları Liderine yazılar yazdık. Parti nezareti yapmadan her yeri aradık. Milletvekillerini aradık. Lakin kimse üzerine gidemiyor. Ondan sonra, ‘Destek veriyor’ diyor devlet. Nasıl takviye veriyor; 5 dönüm serası olana dönüm başına 125 TL dayanak veriyor, 5 bin 100 metre karenin üstü varsa takviye yok. 5 bin 100 metre karenin üstü güçlü kümesine giriyor. Sonra 125 lira paranın da mecburen Çiftçi Kayıt Sistemi’ne giriyorsun 200 lira Ziraat Odası’na ödüyorsun onu da gidip yaptıran yok. Yani bununla övünüyorlar. 125 TL takviye övünülecek bir para mı bu ortamda Allah aşkına. Sulaması, elektriği, mazotu, personelliği bunları sayarsak içinden çıkılacak üzere değil. 10 dönüm seranın masrafı şu anda 200 bin lira. 100 bin fide parası, 100 bin lira emekçi ve ilaç, gübre parası.”
“ALLAH İNSANLARA SABIR SELAMET VERSİN”
Eski Çaltı Belediye Lideri Osman Köse ise, şöyle dedi:
“Ben burada 89’dan 2004’e kadar Belediye Başkanlığı yaptım. O vakitler çok yeterliydi lakin şu anda ülkede mi yaşıyoruz nerede yaşıyoruz aşikâr değil. Bu ülkenin geleceği hiç yok, Allah insanlara sabır selamet versin.”