Tüm dünyada sağlıklı hayatı tehdit eden sıhhat problemleri ortasında birinci sırada olan kalp ve damar hastalıklarına dikkat çekmek ve toplumsal farkındalığı sağlamak emeliyle 29 Eylül ‘Dünya Kalp Günü’ olarak belirlendi.
Beslenme formu, gerilimli hayat, alışkanlıklar ve duygusal bozukluklar kalp sıhhatini direkt etkilemekte. Sağlıklı ömür biçimiyle kimi sıhhat problemlerinin önüne geçilebilir yahut ilerlememesi sağlanabilir. Lakin sıhhat için nizamlı doktor muayenesi şart.
“DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN BİRİNCİ ŞEY ÖLÇÜMLERİ YAPTIRMAK”
Çoğu birey hastalığı belirti vermediğinde kendisinin sağlıklı olduğunu düşünüyor yahut hastaneye gitmek için hastalığın belirti vermesini bekliyor. Lakin kalp hastalıkları her vakit belirti vermeyebiliyor.
Kalp hastalıklarında en klasik bilinen ve sık görülen belirtinin göğüs ağrısı olduğunu söyleyen Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Hakan Karpuz, “Bunlar en klasik bildiğimiz belirtiler lakin en büyük sorunlarımızdan bir tanesi yüksek tansiyon (yüksek kan basıncı) yahut yüksek kolesterol (yağların yüksekliği) üzere sorunların hiçbir belirti vermeyebilmesi. Hipertansiyon hastalarının bilhassa birinci olarak dikkat etmesi gereken şey ölçümlerini yaptırmaları. Herkes hipertansiyonda ‘baş ağrım var mı?’ ve ‘burnum kanıyor mu?’ üzere şeylere bakar fakat bunların hiçbiri görülmeyebilir” diye konuştu.
“HASTALANMAYI VE BELİRTİLERİ BEKLEMEYİN”
Sadece göğüs ağrısı veya benzeri şikayetler olduğunda değil her vakit denetim için hastaneye gidilmesi gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Hakan Karpuz, “Amaç hastalandığınız vakit tedavi olmak değil, hastalanmadan kendimizi, sizleri korumaktır. Tabi ki kalp çarpıntısı, göğüs ağrısı üzere belirtileriniz olduğunda hastaneye gideceksiniz lakin hiçbir belirtim yok diye gitmemezlik yapmamanız gerekir. Zira kalple ilgili birtakım şeyler çok belirti vermeyebilir o nedenle bunların tespiti için nizamlı aralıklarla hekiminizi ziyaret edin. Emin olun rastgele bir şeyiniz olmadığını gördüğümüz vakit niçin geldiniz demiyor, tam tersine keyifli oluyoruz ve bu halde devam edin diyoruz” dedi.
“BENİM İÇİN EN KIYMETLİ BELİRTİ, BELİRTİ OLMAYIŞIDIR”
Kalp hastalıklarının en klasik bilinen ve en sık görülen belirtisinin göğüs ağrısı, nefes darlığı, kalbin çok süratli yahut sistemsiz çarpması gibi belirtiler olduğunu tabir eden Prof. Dr. Karpuz, “En büyük sorunlarımızdan bir tanesi yüksek tansiyon (yüksek kan basıncı) yahut yüksek kolesterol (yağların yüksekliği). Bu ikisi de hiçbir belirti vermeyebilir. Hasebiyle benim için en kıymetli belirti, belirti olmayışıdır. Benim herkese tavsiyem kendime ve etrafıma da uyguladığım şey şu; 20 yaşından itibaren 5 yılda bir yahut sağlıklı olduğunuzu düşünseniz bile özellikle 40’lı yaşlardan sonra yılda 1 veya iki yılda 1 defa kesinlikle doktorunuza görünmenizde yarar var. Benim belirtim yok kalp açısından sağlıklıyım demek çok güç. Evvelce muhakkak bir yaşın üzerinde kalp hastalıkları görülebilir diyorduk artık gençlerde de çok görüyoruz” dedi.
“HİPERTANSİYONDA EN ÇOK DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN ŞEY…”
Hipertansiyon hastalarının birinci olarak dikkat etmesi gereken şeyin ölçümlerini yaptırması olduğunu söyleyen Prof. Dr. Karpuz, “Ölçemediğiniz hiçbir şeyi yönetemezsiniz. Herkes hipertansiyonda ‘baş ağrım var mı?’ ve ‘burnum kanıyor mu?’ gibi bu tip şikayetlere bakar ama bunların hiçbiri görülmeyebilir. Münasebetiyle hipertansiyonda en çok dikkat edilmesi gereken şey ölçüm yapılmasıdır; yani bir sefer evvel hasta hiperanstif mi değil mi onu ortaya koymak lazım. Hasta hipertansifse gerekli tedaviyi doktor verecektir” diye konuştu.
Hasta hipertansif değilse olmaması için neler yapılması gerektiğini anlatan Prof. Dr. Hakan Karpuz, şu bilgileri verdi:
“Herhangi bir hastalık için, kanserden tutun kalp hastalığına kadar yapmanız gereken şey çok kolay; sağlıklı ömür usulü. Bu tabir çok klasik ve biraz sıkıntı veya korkutucu gelebilir ancak değil. Bilhassa hipertansiyon için birinci kaide kilo almamanız. Bu çok kıymetli. İkincisi Türkiye’nin en büyük sıkıntılarından bir tanesi olan ‘tuz’. Günlük tuz muhtaçlığımız 5-6 gram, Türkiye’de tükettiğimiz tuz miktarı ise 18 gram, bu çok yüksek bir ölçü. Üçüncüsü ise antrenman yapmamız. Yalnız bunları çok abartmamak gerekiyor, örneğin egzersiz için spor salonlarına gitmek üzere. Yapabildiğiniz zaman ve yapabildiğiniz kadar olmalı. Her yaptığınız hiç yapmamaktan daha uygun ve daha pahalı. Ayrıyeten alkol üzere kan basıncını yükseltebilecek içeceklerden uzak durmak gerekiyor.”
“SİZE RASTGELE BİR ZİYAN VERMEYECEK İLAÇLARIMIZ VAR”
Nobel’lik ilaçlar olduğunu söz eden Prof. Dr. Karpuz, “Bunlar uzun tesirli, size rastgele bir ziyan vermeyecek ömrünüz boyunca rahat kullanabileceğiniz ilaçlar. Doktorunuza inancın, bilime inancın. Çok kıymetli bir şey daha var. Hayatı ve etrafınızdakileri sevin. Bu yalnızca ruhsal olarak değil ayrıca bunun da yarattığı âlâ tesirler var. Bunlar damarımızı gevşetici faktörler salgılatır” diye konuştu.
Hipertansiyon tedavisinin çoklukla yüzde 90 kadar bireyde ömür uzunluğu olduğunu söyleyen Prof. Dr. Karpuz, “Kan basıncı ve kolesterol yağlarının yüksekliği konusundaki yapılan tedaviler yaşadığımız sürece devam etmektedir. Bunlar son derece inançlı ilaçlardır. Genellikle birtakım kardiyolojik sorunlarda, bilhassa kimi kardiyovasküler hastalıklara maruz kaldığımız vakit birtakım ilaçların ömür uzunluğu kullanılması gerekiyor” dedi.
“YAŞAM USULÜNÜN EN DEĞERLİ DEĞİŞİKLİĞİ KEYİFLİ OLMAK”
Yaşam biçimi değişikliklerinin yalnızca idman yahut diyet yapmakla hudutlu olmadığını söyleyen Prof. Dr. Karpuz, şunları ekledi:
“Yaşam usulünün aslında en değerli değişikliği idman yapmak. Her gün yarım saat yürüyün. Hayatınızdan asansörü yahut gibisi şeyleri çıkarın. Uzaklıklar çok uzun değilse ulaşım araçlarına binmeyin. Ortadaki farkı gördüğünüz vakit aslında kendiliğinizden hayat şekliniz değişecek. Bilhassa Avrupa da bayanlarda 1. sırada en fazla mevtin görüldüğü ülkeyiz. Obezite, sigara üzere bahislerde da maalesef birinci sıralardayız. Genç yaşta ölümlerde yeniden Avrupa da 1. sıradayız. Burada en kıymetli faktörlerden bir tanesi de tütün ve tütün eserleri. Artık yalnızca sigaradan bahsetmiyoruz. Bunun içinde nargilesi de elektronik sigaraları da var. Bunlara hiç güvenmeyin. Yapılan bütün çalışmalar hem kanser açısından hem de kalp açısından riskli olduğunu gösteriyor. Bu berbat alışkanlığı kesinlikle bırakmanız gerekiyor. Hem kendiniz hem de etrafınız için.”
“KENDİNİZ İÇİN HER GÜN KALP GÜNÜNÜZ OLSUN”
“Bütün bunları ‘Dünya Kalp Günü’ nedeniyle konuşuyoruz” diyen Prof. Dr. Karpuz, “Bu aslında çok gerçek değil. Her gün kalp günümüz olmalı. Her günün Dünya Kalp Günü üzere kutlanması gerekiyor. Yılda 1 sefer hatırlanacak bir şey değil. Bırakın dünyayı hatta bırakın ülkenizi kendiniz için her gün kalp gününüz olsun. Umarım Dünya Kalp Günü’nü sadece kalbimizin sevmesi için kutlarız onun dışında sıhhat sorunlarını bu kadar ağır konuşmak zorunda kalmayız” dedi.