Avrupa Birliği (AB), Macaristan ve Polonya’da LGBT zıddı yayınları mazeret ederek, üye ülkelerde yayın yapan medya kuruluşlarını denetim etmeyi amaçlayan bir maddeyi bu hafta ilan edecek. “Basın özgürlüğü” kılıfıyla servis edilen yasa ile Brüksel, birlik içerisindeki üye devletlerin medyalarını denetimi amaçlıyor. Yasa ile üye ülkelerdeki medya kuruluşları üzerinde kendi vizyonunu dayatacak bir denetim sistemi oluşturmayı hedefleyen AB, kendi siyasetlerine alternatif yayınlar yapan medya kuruluşlarının peşine düşecek ve bu kuruluşların finansman kaynağını tespit edecek.
Brüksel ismine vazifeli bir kurul, kuruluşların yayın siyasetlerini düzenleyecek bir grup atayabilecek. Medya kuruluşunun idare şurasında çalışan şahısları de yargılayabilecek ve misyondan alabilecek. Komite, reklamların medya kuruluşlarına hisse edilmesinde de kelam sahibi olacak.
BASKI KURACAK
Bu hafta yayınlanacak Avrupa Medya Özgürlüğü Yasası, Avrupa Birliği (AB) üye ülkelerinin yayın siyasetlerine dolaylı yoldan müdahale yetkisi verecek. Macaristan ve Polonya’nın LGBT aksisi siyasetlerini mazeret ederek çıkarılan yasa ile Birlik, LGBT’yi destekleyen yayınlar yapan kuruluşları koruyacak ve kendi görüşlerine karşıt içerik üreten kuruluşların üzerinde baskı oluşturacak. Duyurulacak mevzuata nazaran, medya kuruluşları, direkt ve dolaylı olarak şirketin sahiplerini ve hissedarlarını Brüksel’e bildirmek zorunda kalacak. Uzmanlar, Brüksel’in, kendi dayatma kıstaslarına alternatif yayınlar yapan medya kuruluşları sahiplerine, yaptırım ve caydırıcı cezalarla baskı kurmasından kaygı duyuyor.
İFADE ÖZGÜRLÜĞÜNE MÜDAHALE
Hazırlanan taslak metne nazaran, avukatlara AB kararlarını savunabileceği yeni haklar tanınacak. Halihazırda çok sayıda AB üyesi ülkenin temsilcileri ve medya kuruluşları, “özgür medya” kılıfıyla hazırlanan yasanın, beklenenin tersine ülkelerdeki tabir özgürlüğünü kısıtlayacağı görüşünde. Hususa ait açıklamalarda bulunan Avrupa Kurul Lider Yardımcısı Vera Jourova, “hükümetlerle gayret etmeye hazırız” diyerek reaksiyonlara aldırış etmeyeceklerinin işaretini vermişti.
REKLAM GELİRİNİ DENETLEYECEK
Yasa, AB’ye, medya kuruluşlarının yayın siyasetlerine müdahale etme hakkı da tanıyor. Taslak metne nazaran üye ülkelerdeki medya kuruluşlarının belirlenen müfredatın dışında bir yayın siyaseti izlemesi durumunda, AB Kurulu yayın siyasetini düzenleyici bir kurumun görevlendirmesine hükmedebilecek. Ayrıyeten kuruluşlardaki idare heyeti üyelerini vazifeden alabilecek. Kurul, medya kuruluşlarının reklam gelirlerini de denetleyecek. Üye devletler içindeki kamu kurumlarının ve ilgili şirketlerin yıllık reklam harcamalarını raporlamalarını talep edecek. Bu adımla maksat devletlerin medya gelirlerinin denetiminin hedeflendiği bedellendiriliyor.
Macaristan ve Polonya hedefte
Macaristan, 2021 Temmuz’da kabul edilen yasa ile çocukların ve gençlerin yasal olarak ulaşabileceği kitap, sinema ve gibisi yayınlardaki LGBT temalarına yasak getirmişti. AB Komitesi Lideri Ursula von der Leyen, maddeyi “utanç verici” olarak nitelendirmişti. 4 Nisan’daki genel seçimlerle eş vakitli olarak yasaya ait halkoyuna gidildi. Seçim Orban’ın zaferiyle sonuçlandı ve halk maddeyi desteklediğini beyan etti. Zafer konuşması yapan Orban, “Bu zaferi, Brüksel diplomatlarıyla, Soros imparatorluğunun bütün para ve enstitüleriyle ve milletlerarası medyayla savaşarak kazandık” diyerek adete AB’ye meydan okumuştu. İleryen günlerde ise, Macar Başbakan, “Aile, yalnızca bir erkek ile bir bayan tarafından kurulabilir. Çocuklarımızı rahat bırakın” diye konuşmuştu. Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda da, LGBT hareketinin, insanlık için Komünist rejimden daha “yıkıcı” olduğunu ileri sürmüştü. 2019’da Polonya’daki 6 kent “LGBT+ eğilimlilerin giremeyecekleri bölgeler” ilan edilmişti.