ODATV – ÖZEL
Türkiye, NATO üyesi olmasına karşın bir müddettir, NATO ile Avrasya güçlerini dengeleyen siyasetler izliyor. Rusya’nın Ukrayna harekatını Batılı güçler üzere ‘işgal’ olarak değil ‘savaş’ olarak isimlendirmesi, savaştaki tarafsız durumunu arabulucu rolüyle güçlendirmesi sürecin en değerli başlıkları. Ayrıyeten 2015’te Batı takviyeli FETÖ’cü darbe teşebbüsünün bastırılması, yeniden ABD tarafından açıkça desteklenen PKK/YPG terör örgütlerine yönelik operasyonlar düzenlenmesi Türkiye’nin Batı’ya tam adapte pozisyonunu farklılaştırmıştı.
Özellikle Suriye iç savaşını sonuca ulaştırmak için Rusya ve İran’la birlikte yapılan Astana görüşmeleri ‘Türkiye makas mı değiştiriyor’ tartışmalarına neden olmuştu. Lakin son birkaç günde yaşananlar bu açıdan yeni soru işaretlerini de beraberinde getirdi. Litvanya’da 11-12 Temmuz’da yapılacak NATO tepesi öncesinde, Erdoğan ile Biden bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Erdoğan’ın bu görüşmede, Biden’dan AB konusunda ‘destek istediği’ belirtildi.
Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamaya nazaran Erdoğan-Biden görüşmesinde, Ukrayna’nın NATO’daki pozisyonu, İsveç’in NATO üyeliği ile F-16’ların teslimi başlıkları gündeme geldi.
Türkiye, bir müddettir gündeminde olmayan AB üyeliğini yine masaya getirerek ve bunun için de ABD’den dayanak isteyerek dış siyasette bir rota değişikliğine mi gidecek?
AB ÜYELİĞİ NEDEN GÜNDEME GELDİ
Erdoğan-Biden görüşmesine ait öne çıkan başlıklardan biri de Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne (AB) tam üyelik sürecnin ele alındığının vurgulanması oldu. Erdoğan’ın bu görüşmede, Biden’dan, birlik ülkelerinin ve AB liderliğinin Türkiye’nin üyeliğine açık ve güçlü takviye bildirisi vermeleri konusunda takviye istediği belirtiliyor.
BIDEN HAZIR DEĞİL DEDİĞİ HALDE…
11 Temmuz Salı günü yapılacak olan tepe birçok başlığıyla dikkatle takip edilecek. Bunlardan en değerlilerinden biri de Ukrayna’nın NATO’nun geleceğindeki pozisyonu olacak. Joe Biden, Ukrayna’nın Rusya ile savaş devam ederken birliğe alınmasının mümkün olmadığını söyledi. CNN televizyonunda bu soruyu yanıtlayan Biden, “Ukrayna’yı NATO’ya almak, Rusya ile NATO savaşta manasına gelir” dedi. NATO’nun müşterek savunma hakkındaki beşinci unsuru, hücuma uğrayan bir birlik üyesini toplu savunma iradesini kapsıyor.
Zelenskiy, 11-12 Temmuz’da yapılacak Vilnius NATO önderler tepesi sırasında ülkesinin NATO üyeliği için açık bir iletinin verilmesini ve resmi davette bulunulmasını istiyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Zelenskiy’i Türkiye’de ağırladığı görüşmeye ait basın toplantısında yaptığı en dikkat çeken açıklamamalardan biri “Ukrayna’nın NATO üyeliğini hak ettiğine” ait kısım olarak bedellendiriliyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Ukrayna-NATO ilişkilerinde , ABD Başkanı Biden’dan daha ileri geçtiğini söylemek mümkün. Erdoğan’ın bu açıklamasının faşist Azov önderlerinin Rusya’yla yapılan muahedeye ters olarak Ukrayna’ya iade edilmesiyle bir arada geldiğini de not etmek gerekiyor.
ERDOĞAN BUNLARI F-16’LAR İÇİN Mİ YAPIYOR
Biden, Washington’dan ayrılmadan evvel CNN televizyonuna pazar günü verdiği röportajda, İsveç’in NATO üyeliğinin önüne açılmasını sağlamak için Türkiye’nin F-16 isteğini yerine getirmeyi değerlendirdiğini söylemişti. Biden, birebir başlıkta “Süreç devam ediyor, bitmiş bir şey yok” tabirlerini kullandı. Açıklamaya nazaran, Cumhurbaşkanı Erdoğan ise bu röportaj sonrası yapılan telefon görüşmesinde, Biden’a, Türkiye’nin F-16 talebinin İsveç’in üyeliğiyle ilişkilendirilmesinin gerçek olmadığını söyledi.
Türkiye’nin bir müddettir f-16 modernizasyon kitlerine muhtaçlığı var. F-35 programından çıkarılmasının akabinde daha da artan muhtaçlığın karşılanması Türk Silahlı Kuvvetleri açısından elzem hale geldi. Türkiye’nin Ulusal Muharip Uçak yapana kadar F-16’lara mecbur olması Erdoğan’ın ABD ve NATO karşısında elini bağlıyor. Lakin bu uçakların en çok muhtaçlık duyulan yer olan Yunanistan’la ihitlaf halinde olunan alanlarda kullanılmasının mümkün olup olmayacağı da tartışmalı. Zira ABD, Doğu Akdeniz’de ve Ege’de yaşanan sıkıntılarda geçmişteki Türk-Yunan istikrarını gözetmeyerek Yunanistan’ın yanında yer almıştı. Hatta Erdoğan’ın ‘tam üyelik’ için dayanak istediği AB de Türkiye’ye karşı Yunanistan ve ABD ile tıpkı hali göstermişti.
Türkiye’nin terör örgütlerine yönelik operasyonlarına ise daima reaksiyon gösteren güçler yeniden ABD ve AB…