MEHTAP GÖKDEMİR- Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesine karar verilen Mart 2021 tarihinden sonraki aylarda boşanma sayılarının arttığı savunulan raporda, TÜİK datalarının de boşanma sebeplerinin İstanbul Kontratı ile bağlantılı olmadığını ortaya koyduğu belirtildi. Raporda, çiftler ortasında en büyük sorun yaratan hususun harcamalar olduğu, boşanma nedenlerinin başında ise “sorumsuz ve ilgisiz davranma”nın geldiği vurgulandı.
Türkiye’de İstanbul Mukavelesi ile başlayan aile yapısı tartışmalarının 1 yılı aşkın bir müddettir yalnızca Türkiye’nin değil bütün dünyanın gündeminde olduğu belirtilen raporda, “Yükselen muhafazakâr yönelimlerin bir sonucu olarak okunabilecek bu tartışmalar, Türkiye’de LGBTQI+ bireylerin, bayanların ve çocukların hayatını tehlike altında bırakarak İstanbul Sözleşmesi’nin bir gecede feshedilmesine kadar uzanmıştır” görüşü savunuldu. TÜİK’in cinsiyete bağlı boşanma nedenlerine ait datalarına dikkat çekilen raporda, şöyle denildi:
“Boşanma sebeplerinin birinci beşi (içki, kumar, unsur bağımlılığı, dayak/kötü muamele, meskenin ekonomik olarak geçimini sağlayamama) birden fazla araştırmada sebep sonuç ilgisi içerisinde yer almaktadır. Datalar incelendiğinde ailenin yapısını bozan faktörün bireylerin cinsel yönelimleri yahut bayanlara verilen haklar olmadığı ortadadır. Bireyleri boşanmaya iten sebepler kesinlikle ayrıntılı incelenmeli ve toplumun en küçük ünitesi olarak bedellendirilen ailenin yapısı, değişimi ve dönüşümü incelenmelidir.”
Raporda, özetle şu değerlendirmeler yer aldı:
EN BÜYÜK SORUN HARCAMA: Aylık faturaların ödenmesi, besin alışverişi üzere parayla bağlantılı bahislerde erkeklerin aktifliği hakimdir. Meskenin yemek yapma, çamaşır yıkama ve paklık işleri üzere sorumluluklar neredeyse büsbütün meskenin bayan ferdine bırakılmaktadır. Tekrar birebir çalışmanın datalarına nazaran bayanlar ve erkekler ortasında yaşanan en büyük sorunun harcamalara ait olduğu belirtilmektedir. En kıymetli boşanma sebebinin ise sorumsuz ve ilgisiz davranılması olduğu görülmektedir.
EV İÇİ FAALİYETLER KLÂSİK: Tüm bunlardan yola çıkarak, bayanların kamusal alanda faal rollerinde önemli bir artış olmasına karşın konut içi faaliyetlerin epey klâsik yürütüldüğü, boşanma suratlarının ise yıldan yıla artış gösterdiği açıklıkla ortadadır. Bayanların bu değişimlerinin aile hayatında ve toplumsal ömürde da kendini göstermesi kaidedir. Yani ‘eskiye dönelim, aile yapısı bozuluyor’ diyerek bayanlar üzerinde kurulan baskının bir sonucu olmayacaktır. Ailenin yapısı bozulmuyor, yalnızca değişiyor. Toplumun vakitle eğitilmesi ve değişimin bu doğrultuda gerçekleşmesi en kalıcı tahlildir.