Covid-19, tam bitti artık denen yerde yine hayatımıza girmeye başladı. Tüm dünyada olaylar azalmış ve kısıtlamalar kaldırılmışken çabucak tüm ülkelerde, Omicron’un çok bulaşıcı alt varyantları devreye girince hükümetler bir kere daha, bilhassa de sonbahar aylarında maske, aralık ve aşılama üzere tedbirleri yine devreye sokmayı düşünür oldu.
Salgının birinci olarak görüldüğü Çin ise en baştan beri ‘0 vaka’ siyaseti uygulamaya ve kentlerinde büsbütün karantinaya gitmeye devam etti ve salgını denetim altına almayı başardı.
Mayıs ve haziran aylarında Çin’in başta ekonomik başşehri Şangay olmak üzere birçok irili ufaklı kentinde, çok az hadise görülmesine karşın çok sıkı karantinalar uygulaması ve halkını bir defa daha meskenlerine hapsetmesi gerek ülke içinden gerekse dünyadan reaksiyon toplamıştı.
FİLM TEKRAR BAŞLIYOR…
Şimdi tıpkı sinema tekrar başlıyor ve biz bir defa daha gözlerimizi Covid-19’un birinci görüldüğü yer olan, hatta kaynağı da olduğu tez edilen Wuhan’a çeviriyoruz…
Çin’in Wuhan bölgesi tekrar karantina uygulamaya başlarken, Shenzhen kenti salgını denetim altında tutmaya çalışıyor.
Çinli sıhhat yetkililerine nazaran, Çin’in güneyindeki teknoloji merkezinde geniş çaplı yayılma riski düşük, fakat kent şimdi Covid-19 tedbire tedbirlerini gevşetmedi.
Wuhan’da ise 1 milyondan fazla bireye mesken sahipliği yapan Jiangxia bölgesi üç günlük sıkı bir karantinaya giriyor.
SHENZHEN VE WUHAN KAPANDI
Yetkililer Çin’in güney teknoloji merkezi Shenzhen, kentin en son Covid-19 salgınını denetim ettiğini lakin karantina tedbirlerini gevşetmediğini, Wuhan’daki bir bölgenin ise süreksiz bir kilitlenme uyguladığını söyledi.
Çin, çarşamba günü, lokal olarak bulaşan 79 enfeksiyon ve 41 dış kaynaklı olay bildirdi. Lokal olaylardan yalnızca biri, 19 gün evvel Shenzhen’de görülmüştü.
Shenzhen ayrıyeten, ülkenin resmi sayılarında sayılmayan üç asemptomatik enfeksiyon kaydederken, Çin’in merkezi Wuhan metropolü, dört asemptomatik enfeksiyon kaydetti.
Çarşamba günü, Shenzhen iki metro istasyonunun daha işletimini askıya alarak toplam kapalı istasyon sayısını altıya çıkardı.
Şehir, üç yüksek riskli alanı orta riske ve beş orta riskli alanı düşük riskli düzeye indirdi, fakat bir binayı daha yüksek riskli olarak belirledi. Sınıflandırma sistemi kapsamında, yüksek riskli bölgelerdeki beşerler konutlarını terk edemezken, orta riskli bölgelerdekiler de toplu konutları terk edemez.
“TESADÜFİ BULAŞMAYI GÖZ ARKASI EDEMEYİZ”
Sağlık yetkilileri salı günü gazetecilere verdiği demeçte, mahallî olarak bulaşan yeni olayların sayısının son vakitlerde azaldığını, lakin rastlantısal bulaşma mümkünlüğünün göz gerisi edilemeyeceğini söyledi.
Shenzhen sıhhat yetkilisi Lin Hancheng “Bütün hadiseler erken bir evrede tespit edildi, kentteki salgın durumu genel olarak denetim altında ve geniş çaplı yayılma riski düşük” dedi.
Şehir, enfeksiyonlu bölgelerde yüzme havuzlarını, karaoke barlarını ve öbür kapalı yerleri kapattı ve akşamları halka açık meydan dansları da dahil olmak üzere küme aktiflikleri askıya alındı.
Shenzhen’in kent merkezindeki Futian bölgesi, virüsün yayılmasını durdurmak için 26-29 Temmuz tarihleri arasında özel ders kurumlarının yüz yüze hizmetlerini askıya alacak.
Shenzhen, 15 Temmuz’dan beri son derece bulaşıcı Omicron alt değişkeni BA.2’nin yol açtığı bir salgınla boğuşuyor.
ÇOK SIKI KARANTİNA KURALLARI UYGULANIYOR
Şehrin önderleri, ülkenin katı sıfır Covid siyasetine uygun olarak toplu test ve izlemeyi artırmış olsa da günlük hadise sayıları global standartlara nazaran düşük olan tek yahut çift haneli sayılara ulaştı.
Erken pandeminin merkez üssü Wuhan, bir milyon şahsa konut sahipliği yapan Jiangxia bölgesinde dört asemptomatik hadise tespit edildikten sonra çarşamba günü sabah saat 4’ten itibaren bir bölgeyi üç gün boyunca süreksiz olarak kilitledi.
İlçedeki birtakım işletmeler ve toplu taşıma hizmetleri kapatıldı ve tüm dini faaliyetler ve turistik yerler askıya alındı.
Kilitleme sırasında bölge, büyük küme etkinliklerini ve restoran yemeklerini yasaklayacak, halka açık cümbüş yerlerini kapatacak, marketler ve küçük klinikler üretecek ve otobüs ve metro hizmetlerini askıya alacak.
Bölge ayrıyeten sakinleri üç gün boyunca bölgeyi terk etmemeye çağırdı ve yolcuları girişten kaçınmaya teşvik etti.
COVİD’İN KAYNAĞI AÇIKLANDI: WUHAN HAYVAN PAZARI
Science mecmuasında yayınlanan ve virüsün kökeni hakkındaki tartışmalarda dengeyi bozduğunu sav eden bir çift yeni araştırmaya nazaran, Çin’in Wuhan kentindeki bir hayvan pazarı nitekim Covid pandemisinin merkez üssüydü.
Hastalığın hayvanlardan insanlara doğal olarak mı bulaştığı yahut bir laboratuvar kazasının sonucu mu olduğu sorusunu yanıtlamak, bir sonraki pandemiyi önlemek ve milyonlarca hayatı kurtarmak için hayati değer taşıyor.
İKİ ÇALIŞMA BİRBİRİYLE ÖRTÜŞTÜ
İlk makale, salgının birinci ayında, Aralık 2019’da Covid hadiselerinin coğrafik modelini tahlil ederek, birinci hadiselerin Huanan Pazarı etrafında sıkı bir halde kümelendiğini gösterdi.
İkincisi, virüsün erken evrimini incelemek için en eski hadiselerden elde edilen genomik dataları inceledi ve koronavirüsün Kasım 2019’dan evvel insanlarda yaygın olarak dolaşmasının mümkün olmadığı sonucuna vardı.
Çalışmaların her ikisi de daha evvel “ön baskı” olarak yayınlanmıştı, fakat artık bilimsel konseyler tarafından incelendi ve itibarlı bir mecmuada yayınlandı.
Her iki makalenin de ortak müellifi olan Arizona Üniversitesi’nden Michael Worobey, daha evvel bir mektupta bilim topluluğunu virüsün bir laboratuvar sızıntısının sonucu olduğu fikrine daha açık olmaya çağırmıştı.
FİKRİ DEĞİŞTİ! LABORATUVAR SIZINTISI DEĞİL
Ancak bulgularla ilgili bir telefon görüşmesinde gazetecilere verdiği demeçte, bulgular onu “şimdi bu virüsün Wuhan pazarındaki yırtıcı hayat ticareti dışında diğer bir yolla tanıtılmasının makul olmadığını düşündüğüm bir noktaya getirdi” dedi.
Daha evvelki araştırmalar canlı hayvan pazarına odaklanmış olsa da araştırmacılar bunun bir artırıcı faktör olmanın tersine sahiden salgının öncüsü olduğunu belirlemek için daha fazla delil istediler.
Bu, virüsün hayvanlardan insanlara sıçradığından “zoonotik” olduğundan daha emin olmak için Wuhan’da mahalle seviyesinde bir çalışma gerektiriyordu.
İLK 155 OLAYIN TAMAMI WUHAN’DAN
İlk çalışmanın takımı, Dünya Sıhhat Örgütü tarafından tanımlanan birinci 174 olayın yerini belirlemek için haritalama araçlarını kullandı ve bunlardan 155’inin Wuhan’da olduğunu buldu.
Ayrıca, bu olaylar pazar etrafında sıkı bir formda kümelenmişti ve yakın vakitte pazarı ziyaret etme geçmişi olmayan birtakım erken periyot hastalar pazara çok yakın yaşıyordu.
Ekip, kırmızı tilkiler, domuz porsukları ve rakun köpekleri de dahil olmak üzere virüsle enfekte olduğu bilinen memelilerin hepsinin pazarda canlı olarak satıldığını gösterdi.