Meltem Günay / İSTANBUL – 15 Temmuz Şehitler Köprüsü’nün Anadolu yakası ayağında bulunan ‘Hafıza 15 Temmuz’u Genel Koordinatörü Osman Can Öztürk’le birlikte gezdik. Müzenin içeriği Kültür ve Turizm Bakanlığı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve 15 Temmuz Derneği’nin ortak çalışmasıyla şekillenirken, mimar Hilmi Şenalp küratörlüğüyle hayata geçirildi. Merkezin işletmesi Kültür ve Turizm Bakanlığı nezhinde 15 Temmuz Derneği tarafından yürütülüyor. 11 dönüm arazi üzerine heyeti yerin üst kısmında Şehitler Makamı yer alıyor. Darbe teşebbüsünde şehit olan 251 şehidin isminin yer aldığı makamda 24 saat boyunca sela okunuyor. Ziyaretçilerin ağır ilgi gösterdiği makamın yan tarafından ise tekrar şehitlerin isimlerin yaşatmak hedefiyle dikilen 251 selvi ağacı yer alıyor.
Manevi manası büyük
Hafıza 15 Temmuz’un 2019’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açılışının gerçekleştiğini anlatan Öztürk, “Alanın tümü 11 dönüm. Mekanımız bin 500 metrekare alan üzerine heyeti iki katlı bir yapı. Ziyaretçilerimizi birinci olarak Şehitler Makamı’nın olduğu alanı ziyaret ediyorlar, yeniden şehitlerimizin ismini yaşatmak için dikilen 251 selvi ağacımızı görüyorlar. Bu ağaçlarımızın altında metal levhalarda yer alan karekodları telefonlarıyla okuttuklarında o şehidimizin kısa özgeçmişini görüyorlar, onları tanıyorlar. Köprü, İstanbul’da en büyük gayretin verildiği yer. Darbeci hainler burada bariyer kurdu ve vatandaşlarımız bunun için uğraş verdi. 34 şehidimiz burada verildi manevi bir alan.” diyerek anlattı.
İçeriye girdiğimizde ise bizi duvardaki ‘Göreceklerin senin hikayendir’ yazısı karşılıyor. İlerledikçe duvarlara yerleştirilen ekranlardaki imajları izliyoruz. Birinci görüntüde 15 Temmuz’un sabahına dair imajlar var. İnsanların akşam olacaklardan habersiz yaşadıkları olağan hayata dair imajlar akıyor. İkinci görüntü ise kaos ismini taşıyor onu darbe hazırlığı, akın ve çağrı-zafer başlıklı görüntüler takip ediyor. Bu imgelerde o gece yaşanan süreç birebir ziyaretçilere aktarılıyor. Tekrar Ankara Genelkurmay Başkanlığı önünde tank tarafından ezilen bir araç da Hafıza 15 Temmuz’da yerini alıyor.
Kara gecenin izleri
Hafıza 15 Temmuz’un en etkileyici kısımlarından biri de o kara gecede şehit olanların ayakkabılarının yer aldığı kısım. Tekrar tıpkı alan içerisinde tavanda da 251 şehidi simgeleyen Simurg kuşu başka ismiyle Zümrüdü Anka kuşları yer alıyor. Alanda o gece ayağından yaralanarak gazi olan İsmail Ölçer’in motosikleti de sergileniyor.
Alt katta ise, ekranlarda Yenikapı Ruhu’nu anlatan bir sunum ziyaretçilere gösteriliyor. Yeniden burada da o geceye ilişkin imgelerin döndüğü ekranlar bulunuyor. Alt katın duvarında da 251 şehidin ismi yer alırken, 15 Temmuz gecesinde çekilen fotoğraflardan oluşan bir fotoğraf küresi bulunuyor. ‘Unutma, unutamadığınız bu imajlar kendi gözlerimizle hafızamıza kaydedildi’ yazısı yer alırken, o gece insanların üzerine atılan tank mermisi, g3 mermisi, uçaksavar üzere mühimmatlar da sergileniyor. Yeniden o gecenin en büyük kahramanlarından biri olan ve darbenin seyrini değiştiren isim Ömer Halisdemir’in de beresi ve bıçağı Hafıza 15 Temmuz’da yer alırken, gazeteci Hande Fırat’ın o gece Cumhurbaşkanı Erdoğan’la manzaralı konuşma yaparak ekranlardan tüm Türkiye’ye duyurduğu telefonu da sergilenen nesneler ortasında. Sergilenenler ortasında iki gazimize ilişkin mermi isabet eden cep telefonu, bir anahtarlık ve bir de motosiklet kaskı bulunuyor.
Alanda, darbeler ve sömürgecilik tarihine ilişkin bir çok bilgi, doküman, fotoğraf ve imaja de yer veriliyor.
Herkesi bekliyoruz
Hafıza 15 Temmuz’un açılışından bu yana 3 milyon kişi tarafından ziyaret edildiğini söyleyen Osman Can Öztürk, bir sene içerisinde ziyaretçi sayısının 350 bini aştığını kaydetti ve herkesi bu alanı ziyaret etmeye ve o gece yaşananları bir kere daha hatırlamaya davet etti.